WATERBALL. EEN REGIONAAL WATERMETABOLISME DAT VERBINDT IN MEERWAARDE

Een filosofisch project, noemde Bernard Haspeslagh het. Omdat de klassieke economische denkkaders de totale opgetelde meerwaarde van zijn project rond buffers en landbouwmethodes, voor bedrijf, mensen, omgeving en natuur niet kunnen bevatten, en je daardoor de kosten-baten-rekening in enge zin niet kan doen kloppen. Een aantal meerwaardes zijn ook nog niet zichtbaar, of zichtbaar gemaakt. Gaande van een vrij klassieke vraag rond kostenreductie van waterzuivering, tot het welzijn van de betrokken boeren, die mogelijk met iets minder onzekerheid moeten kampen door de buffer die er onder impuls van Ardo gekomen is: dat gaat de komende decennia steeds belangrijker worden, als klimaatverandering zowel meer en frequentere droogtes als extreme neerslag zal geven. Of mogelijk is de sociale cohesie en solidariteit versterkt, nu een groep boeren is samengebracht in een coöperatieve. Idealiter kan die zo worden ingericht, dat elke speler baat heeft bij spaarzaamheid en reinheid in de omgang met het water. En gaat de biodiversiteit er niet op vooruit in de regio, nu er naar minder gebruik van mogelijk schadelijke middelen wordt gestreefd in de groententeelt voor Ardo?

We stellen hier dus een project voor dat wil nagaan hoe het regionaal watermetabolisme waar Ardo deel van uitmaakt maatschappelijk (meer)waarde verdeelt, verbindt en kan versterken, en zo kan leiden tot een groter regionaal waterkapitaal. Het is met andere woorden een speurtocht naar de aard en inrichting van meervoudige waardencreatie rond Ardo.

We onderzoeken hoe we de verschillende waardes die via het metabolisme worden verbonden en mogelijk gemaakt, in beeld (of in kaart) kunnen gebracht worden. We kiezen als kern de buffer, en proberen de waterstromen daaromheen zichtbaar te maken, en te kijken hoe waardestromen zich daartoe (kunnen) verhouden. We gaan na welke praktijken daar omheen nodig zijn, en welke infrastructuur en institutionele regelingen.

Om te beginnen over de buffer zelf: hoe groot moet deze idealiter zijn om te veel water in sommige delen van het jaar te gebruiken tijdens droogtes op andere momenten? Welke wetten en praktische bezwaren staan dat in de weg en welke infrastructuren en/of institutionele elementen kunnen dat oplossen? Bijvoorbeeld: Welke infrastructuur is nodig of het (kosten-)effectief naar gebruikers te leiden? Welke regels volgen uit het verdienmodel, welke regels kunnen spaarzaamheid en reinheid bevorderen? In wat voor (coöperatief) institutioneel arrangement kunnen die worden samengebracht?

Een volgende reeks zoekvragen gaat over aanpalende elementen. Welke veranderingen in boerenpraktijken zijn nodig om spaarzaamheid en reinheid daar te vergroten? Welke wetten en praktische bezwaren staan dat in de weg en welke infrastructuren en/of institutionele elementen kunnen dat oplossen? Dezelfde vragen kunnen gesteld worden voor Ardo zelf, en voor andere mogelijke deelnemers aan het systeem. De uitkomsten op de vragen over de buffer en die over de aanpalende elementen samen, kunnen een beeld scheppen van hoe een samenhangend en haalbaar regionaal watermetabolisme er uit kan zien en wat nodig is om het te doen werken.

We kijken op verschillende schalen (gebouw, stadsdeel, stad, regio) naar de ins en outs, manipuleerbare (drinkwaterverbruik, pompen en sluizen, bv.) en niet manipuleerbare (neerslag). We gaan na wat het maximaal volume is aan water dat we kunnen vasthouden, en wat dit dan voor regionale actoren, landschappen en activiteiten zou betekenen. En brengen de mogelijkheden van meer doorgedreven hergebruik in beeld.

De aandrijver voor het onderzoeks- en leerproces is actie. Het begrip over het watermetabolisme en het bepalen van de kernvragen, gebeurt langsheen activiteiten in dat watermetabolisme. Kijken hoe het systeem daarop reageert, en vandaaruit nieuwe actie ontwikkelen, en de impact ervan steeds helderder zichtbaar maken, en daardoor een steeds sterkere basis voor systeeminnovatie praktijken ontwikkelen, dat is het streefdoel.

Wie investeert er mee in dit inter(actieve)net of Watermetabolisme? In het zichtbaar maken
van systemische veranderingen onder invloed van nieuwe partnerschappen, waarde-netwerken en technologie-maatschappij interfaces rond integrale waterbenadering (hydrologie, governance, businesmodellen, gezondheid, ….), in de regio van Ardooie? We zoeken investeerders die fan zijn van Moneyball, een film waarin een jonge econoom het verschil maakt in het scouten naar nieuw talent voor een ploeg door waardes van die spelers zichtbaar te maken die voordien verborgen bleven.